Współczesna Teoria Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań – jak stać się innowacyjnym twórcą?

Człowiek od samego początku, czyli prehistorii wykorzystuje logiczne rozumowanie i obserwację przyrody do rozwiązywania problemów i zadań codziennych. Idee twórczego rozwiązywania zadań i kreatywności rozwijali najwięksi filozofowie i badacze świata, począwszy od Sokratesa, Lullusa, Kartezjusza i Leibnitza. W XX wieku ukształtowano naukę badająca procesy twórczego myślenia – pojawiła się w dyskursie heurystyka. Od lat 60-tych XX wieku dostępne są różnorodne metodyki wspomagania twórczości człowieka. Jedną z nich jest metoda TRIZ – czyli Teoria Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań.

TRIZ – metodologia procesu twórczego

TRIZ możemy zaklasyfikować jako metodologię ze względu na fakt, że jest to teoria posiadająca własny zestaw formalnych narzędzi, algorytmów postępowania, kluczowych definicji procesów w obszarze innowacyjnej inżynierii.

Dlaczego potrzebujemy Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań?

W ostatnich latach staje przed nami coraz więcej problemów wymagających twórczego działania. Rośnie zainteresowanie praktycznymi możliwościami ułatwienia sobie pracy. Coraz więcej osób ma świadomość istniejących metod heurystycznych – wiele firm wykorzystuje je w rozwiązywaniu problemów organizacyjnych, technicznych, rozwijaniu produktów i usług pod kątem zmieniającego się rynku i potrzeb współczesnych klientów. Rozwój otoczenia społecznego i technologicznego następuje tak szybko, że praktycznie cały czas musimy tworzyć coś nowego, dostarczać nowych wrażeń, emocji, doświadczeń, a przecież – wszystko już było.

Polskie przedsiębiorstwa sięgają po narzędzia wspomagające procesy produkcji i zarządzania, walcząc o poprawę swojej konkurencyjności. Zestawianie analogii, przeprowadzenie burzy mózgów, stosowanie metody morfologicznej czy projektowania z zasadą design thinking to modne i skuteczne narzędzia stosowane do projektowania produktów, usług, czy ścieżki konwersji. Kolejną z metod z opracowanym zestawem narzędzi do działania stosowanych do tworzenia innowacji jest TRIZ.

Kilka słów o początkach metody TRIZ

TRIZ służy do analizy problemu, poszukiwania rozwiązań, oceny i selekcji trudności. Opracowanie metodologii zostało rozpoczęte około 1946 roku. To dzieło rosyjskiego wynalazcy Henryka Altszullera (1926 0-1998). Altszuller w latach 90-tych pracował w licznych firmach jako innowator, głównie w przemyśle samochodowym, pracując dla Forda, Toyoty, Jaguara i innych wiodących producentów, zdobywał doświadczenie w przemyśle elektronicznym, naftowym i lotniczym. Opracowana przez niego metodologia jest wciąż rozwijana i upowszechniana, a nad całym procesem czuwa międzynarodowa organizacja – Stowarzyszenie TRIZ – MATRIZ.

W Polsce metoda znana jest od dawna, dzięki wydaniu książek „Algorytm Wynalazku” wyd. 1975 oraz „Elementów teorii twórczości inżynierskiej” wydanej w 1985 r.. Wśród naukowców, podejmujących zagadnienia twórczego opracowywania problemów, metodę TRIZ badają tacy naukowcy jak prof. Andrzej Góralski, prof. Zbigniew Martyniak, dr Anna Boratyńska-Sala, prof. Andrzej Samek, dr Irena Stańczak, prod. Tomasz Arciszewski, prof. Czesław Cempel czy dr Sebastian Koziołek. Popularyzatorem TRIZ jest Wiceprezes Zarządu Fundacji TRIZ Polska Jan Boratyński, który poświęcił zagadnieniu wiele publikacji i książek.

Mimo wielu publikacji i aktywności stowarzyszenia metoda TRIZ wciąż nie jest wystarczająco popularna w Polsce.

Trudności metody TRIZ

TRIZ to opracowana metodologia skonstruowana z wielu narzędzi, różnych wersji algorytmów, cechująca się rozbudowaną strukturą. Trudnością w poznaniu metody Twórczego Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań jest również rozproszenie materiałów dydaktycznych w licznych publikacjach, istnienie wielu szkół tworzonych przez spadkobierców koncepcji Altszullera.

Organizacja MATRIZ stara się pokonać trudności w poznaniu TRIZ, stanowiąc podstawową jednostkę poznawczą zunifikowanej metodologii. MATRIZ w ramach działań statutowych dba o merytoryczny ład nad konferencjami, publikacjami, certyfikacją osób zajmujących się stosowaniem metody i edukacją w tym zakresie, oraz dba o merytoryczną wartość szkoleń realizowanych pod szyldem TRIZ.

W celu poznania niezwykle przydatnej metodologii warto sięgnąć po książkę „Współczesna Teoria Rozwiązywania Zadań” przedstawiającą wszystkie narzędzia, które stanowią wiedzę z I poziomu certyfikacji znawców metody stowarzyszenia MATRIZ. Publikacja zawiera przykłady zastosowania metodologii i opisuje szczegółowo narzędzia niezmienione przez współczesnych innowatorów.

Dlaczego warto poznać publikację NOVISMO „Współczesną Teorię Rozwiązywania Zadań”?

Jest to starannie przygotowany podręcznik pozwalający zdobyć wiedzę z zakresu I stopnia (z pięciu) opracowanych przez międzynarodowe stowarzyszenie MATRIZ. To podręcznik wprowadzający w zagadnienia twórczej metodologii Altszullera. Książka napisana jest przystępnie, zawiera liczne przykłady i opisy jasne do zrozumienia nie tylko dla specjalistów i innowatorów. To wspaniała propozycja dla osób pragnących wdrażać nowatorskie rozwiązania w swojej działalności.

Książka składa się z rozdziałów zawierających teoretyczne wprowadzenie do poszczególnych metod wraz z przykładami i zadaniami. Co ciekawe – odpowiedzi na zadania dostępne są w internecie, pod wskazywanymi na końcu książki adresami url. Oprócz teorii, przykładów i zadań w podręczniku pojawia się wiele ciekawostek, pytań kontrolnych pomagających przygotować się do procesu certyfikacyjnego. Na końcu publikacji znajdują się aż trzy dodatki – słownik podstawowych pojęć wykorzystywanych w metodologii TRIZ, opis podstawowych 40 zasad wynalazczych oraz przykłady ich zastosowania w celu usunięcia wybranych sprzeczności technicznych. Książka składa się z 10 rozdziałów  rozpisanych na 191 stronach, prezentujących kolejno:

1. Wprowadzenie do podręcznika.
2. Wybrane narzędzia aktywacji twórczego myślenia.
3. Wprowadzenie do TRIZ.
4. Analiza funkcyjna produktów – to narzędzie wykorzystywane na etapie mapowania i dekompozycji sytuacji problemowej, pozwalające zrozumieć problem poprzez identyfikowanie relacji pomiędzy elementami systemu, znaleźć istniejące i domniemane problemy funkcjonalności systemu itp..
5. Analiza łańcuch przyczynowo-skutkowego (CECA).
6. W rozdziale tym poznajemy procedurę trimmingu elementów systemu, czyli idealizację funkcjonalną – metodę podwyższania stopnia jakości systemu.
7. Podstawowe sposoby pokonywania sprzeczności technicznych.
8. Sprzeczności fizyczne i sposoby ich pokonywania.
9. Omówienie kwestii związanych z analizą i wykorzystaniem zasobów technicznych systemów.
10. Liczba elementów i realizowanych funkcji w wybranych systemach technicznych.

Podręcznik w sposób kompleksowy przedstawia podstawy metodologii TRIZ. Uczy konkretnych narzędzi niezbędnych do tworzenia innowacji. Zawiera opis metod, ćwiczenia, stanowi pomoc w zdobyciu wiedzy do uzyskania pierwszego stopnia certyfikacji w znajomości rozbudowanej metodologii TRIZ. W dobie zmian i nieustającej potrzeby kreacji innowacji jest to publikacja niezbędna dla osób zajmujących się tworzeniem innowacyjnych rozwiązań.